Euthanasie en zelfbeschikkingsrecht

Ik vind zelfbeschikkingsrecht echt een supermoeilijk onderwerp, mar ook weer heel boeiend. Mijn ouders hebben beiden een ouder gehad die aan dementie ten onder is gegaan, de ene meer bij ‘bewustzijn’ dan de ander. Opa had zeker niet op deze wijze oud willen worden en mijn oma was er op het laatst zo slecht aan toe dat ze vergat te eten en héél langzaam is weggekwijnd. Dit willen mijn ouders zelf koste wat kost voorkomen. Maar hoe regel je dit en hoe kan dat? Want opa bijv. die heeft in het begin nog wel goede tijden gekend en ik zie mijn vader of moeder niet uit het leven stappen op het moment dat ze het nog goed weten en ze de beslissing nog rationeel kunnen onderbouwen (zoals Viooltjes aangaf).

2 likes

Ja want waar valt dementie onder eigenlijk in het zelfbeschikkingsrecht? Als in, op het moment hoeft het niet per se als lijden ervaren te worden, dit is vooraf bepaald. Hoe zit dit?

2 likes

Maar kun je als er dementie geconstateerd is, en je bent nog in een vroeg stadium, al zeggen: ik wil euthanasie en wel nu? Dus op dat moment ben je nog bekwaam. Over het algemeen he, ik snap dat elke situatie anders is

1 like

Zo heb ik er nog nooit over nagedacht, heel interessant!

Ik ben tegen versoepeling van euthanasie en voltooid leven. Ik denk dat de groeiende wens om leven te beeindigen/regie over leven te hebben voortkomt uit maatschappelijk ongewenste ontwikkeling: lange ggz-wachttijden en meer verwarde personen, korte therapie, toenemende individualisering en dus meer eenzame personen, afbouw van goede ouderenzorg, groeiende sociale ongelijkheid, meer mensen die onder de armoedegrens leven, meer kwetsbare huishoudens.

Vanuit deze veranderingen in de samenleving zie ik het versoepelen vsn euthanasie als een soort “collectieve moord”. ‘We’ zorgen er eerst voor dat je bijvoorbeeld niet meer de garandatie van een leuk bejaardentehuis op de oude dag hebt, blijf maar thuis wonen, val een keer of vijf, breek je heup en als je het dan niet meer ziet zitten mag je met soepele regels dood. Ander voorbeeld: Bouw een mega studieschuld op, werk je drie slagen in de rondte zonder dat je met zekerheid iets opbouwt, burnout (geen hulp), despressie (sta 9 maanden op de wachtlijst) en als je dan dood wilt moet het ook nog eens soepel kunnen.

Begrijp me niet verkeerd: euthanasie moet mogen en er bestaan vormen van ondraaglijk lijden (zoals psychisch als lichamelijk) en momenten waarop leven echt klaar is, maar soepele euthanasie is ethisch totaal ontoelaatbaar als we niet op zijn minst goede mensgerichte zorg en sociaal welzijn kunnen garanderen.

11 likes

Ik denk best vaak na over de ‘zelfverkozen’ dood de laatste tijd zowel door dus die zelfmoord maar ook door de situatie van mijn schoonvader. Die heeft van de een op de andere dag zo’n ernstig herseninfarct gehad dat hij op de intensive care kwam te liggen (hij heeft in het ziekenhuis nog een infectie gekregen) en de combinatie van het infarct en de moeilijkheden in de kritieke uren erna hebben ervoor gezorgd dat hij met ernstige hersenbeschadiging in een tehuis zit. Je weet bij zulke hevige hersenbeschadiging heel moeilijk wat iemand nou voelt en vindt en begrijpt. Inmiddels, jaren later, is wel vastgesteld dat heel belangrijke delen van zijn hersenen dood zijn. Hij zit deels verlamd in een rolstoel, heeft afasie, en het is eigenlijk gezien de hersenbeschadiging bijna onmogelijk dat er nog iets van een gevoelsleven is. Maar hij is wel wakker en brabbelt en doet als een baby je gezichtsuitdrukkingen na (lachen enzo), wat heel verraderlijk is. Soms moet hij heel erg huilen of hij heel boos. Maar je kunt het eigenlijk allemaal niet ‘serieus’ nemen.

Ik heb er vaak over gedacht of er in zo’n soort situatie iets van euthanasie mogelijk zou moeten zijn maar het is zo moeilijk. Laat ik voorop stellen dat ik zeker weet dat hij zelf niet zo zou willen leven, maar dat kan hij natuurlijk nu niet meer zeggen of zelfs formuleren in zijn hoofd. In een luier in een rolstoel zitten terwijl je niks kan en niet echt meer een persoonlijkheid hebt of kan communiceren. Maar het is ook moeilijk te zeggen of hij dit als leed ervaart, want dat kunnen zijn hersenen misschien helemaal niet meer begrijpen. Op momenten dat hij huilt of boos doet is het niet te zeggen of dat lichamelijke reacties zijn of hij zich echt slecht voelt (zelfde verhaal als hij lacht of veel brabbelt). Het zou nu voor zijn kinderen het fijnst zijn als hij zou overlijden, want dan hoeven zij hun vader niet meer zo te zien en dan kunnen zij écht afscheid nemen. Dat hebben ze al moeten doen maar dit is zo’n vagevuur. Maar daar kun je iemand natuurlijk al helemaal niet voor doodmaken. In dit soort situaties lijkt het erop dat je gewoon dikke vette pech kunt hebben en nog jaren kunt leven in een situatie die absoluut uitzichtloos is, maar waarbij niet vastgesteld kan worden of je wel of niet lijdt.

5 likes

Interessant topic! Een tijdje terug had ik ook een pol aangemaakt in het ‘stel hier je persoonlijke vraag’ topic, of mensen onder de 30 alleen euthanasie “mogen” aanvragen als ze geestelijk en/of lichamelijk ernstig lijden of dat het mogelijk moet zijn voor mensen die deze wens hebben en daar kwam ook heel duidelijk uit dat het ieder zijn eigen keus is, ongeacht het lichamelijk/geestelijk lijden. Ikzelf ben 22 jaar en heb er ook redelijk vaak aan gedacht en serieus overwogen om het aan te vragen, maar omdat het een zo groot taboe is durfde ik het gewoonweg niet. Ik heb zelf besloten met wachten (ik woon sinds een week op mezelf en wil kijken of dé stap is geweest die ik nodig had).
Ik ga zeker meelezen!

1 like

Ik vind dat er zeker opnieuw mag gekeken worden naar de wetgeving voor euthanasie voor kinderen in de leeftijd van 1 tot 12 jaar.

Ik heb in mijn werk als kinderverpleegkundige veel schrijnende situaties meegemaakt, die echt anders hadden kunnen zijn. Dit gaat overigens over Nederland. In België is het anders geregeld.

Maar de mensen die vinden dat ‘lijden bij leven/doodgaan hoort’… hoe staan jullie er tegenover dat er mensen zijn die al tien(tallen) jaren in de psychiatrie zitten met een doodswens? Tegen zichzelf beschermd worden… ik heb van een vriendin gehoord dat zij nu zelfs ECT (elektroshocktherapie) als dwangtherapie moet ondergaan. Die mensen plegen op gruwelijke manieren zelfmoord, terwijl ze wel consequent zijn in hun doodswens. En ja, het wordt veroorzaakt door psychische/psychiatrische problematiek… maar ik gun die mensen een kans op een ‘waardig einde’. Niet eenzaam, wanhopig, angstig op een gruwelijke manier hun leven beëindigen, maar eerlijk kunnen zeggen ‘ik kan niet meer, het is genoeg geweest, ik ben op’. En dat euthanasie dan mogelijk is.
Ik dwaal af… ik vind dat je in die gevallen niet kunt spreken van lijden hoort bij leven of doodgaan.

Ik ben het totaal met de eerste post eens, maar wel met de kanttekening dat het soms moeilijk is om te bepalen of iemand nog voor zichzelf kan instaan. Je kunt iemands keuze nu eenmaal niet altijd op zijn of haar woord geloven. Ik heb daarom zelf mijn keuze vastgelegd en mijn vriend benoemd tot gevolmachtigde, voor wanneer ik in de positie kom dat ik er niet meer over kan beslissen. Hierin kun je overigens ook opnemen dat je absoluut geen euthenasie wil.

1 like

Euthanasie bij psychiatrische ziektebeelden is ook mogelijk, als alles geprobeerd is. Het klinkt heel gruwelijk, maar electroshocktherapie is niet zo erg als het klinkt, is wel de laatste behandelstap bij een aantal ziektebeelden en heeft een redelijk succespercentage. Dus als je dat nog niet geprobeerd hebt kun je binnen de Nederlandse wet geen euthanasie uitvoeren.
Als je na elektroshocktherapie ‘genezen’ bent van je depressie, je zwarte bril is af, de wereld lacht je weer toe, je geniet van je leven en je ziet een rooskleurige toekomst voor jezelf, was je doodswens voor de behandeling dan wel echt consequent en wel echt jouw wens, of alleen de wens die de ziekte in je brein plaatste?

5 likes

Sorry maar ik heb twee vriendinnen die ECT hebben gehad en die zijn heel veel mooie herinneringen kwijt, hebben last van heel slecht op woorden kunnen komen, en een ander meisje wat ik uit opname ken heeft er trauma’s aan overgehouden omdat ze wakker werd tijdens de therapie.
Ja ik weet dat het resultaat boekt… bij sommige ernstige depressies. Maar depressie is niet de enige ‘ziekte’ die tot zelfmoord leidt…

Ik weet dat het mogelijk is, maar wie bepaalt wanneer het ‘klaar’ is voor iemand? Waarom bepaalt iemand anders wanneer het te zwaar is? Ik weet dat er mensen zijn die ‘ondraaglijk lijden’ als ze hun teen stoten bij wijze van spreken. Maar ik vind het niet terecht dat als je redelijkerwijs wel hebt uitgesloten dat het beter gaat worden… en het écht niet meer ziet zitten… dat iemand dan zegt ‘dat is je ziekte dus daar gaan we niet in mee’. De patiënt heeft die ziekte toch verdorie niet zelf uitgekozen?

Sorry voor de dubbelpost… maar dit is ook wel een heel erg rooskleurig beeld van genezen van depressie… :roll_eyes: in tijden dat ik niet depressief was had ik dit toch echt niet.

2 likes

Maar je weet dus niet of het redelijkerwijs nog beter gaat worden als je niet alles geprobeerd hebt. Als je alle gangbare therapieën voor een ziekte hebt geprobeerd en daarmee gaat het niet beter heb je uitzichtloos lijden en dan voldoe je aan de criteria voor euthanasie en kan het dus gewoon. Je kan alleen niet bij je eerste depressieve episode na 1 medicijn geprobeerd te hebben zeggen ‘dat het nu wel klaar is’, dan hebben wij in de wet afgesproken dat de kans te groot is dat het de ziekte is die spreekt in plaats van de patiënt.

Tuurlijk is dat wat rooskleurig, het was een voorbeeld om een vraagstuk te schetsen.

Tussen alles proberen tot ECT onder dwang aan toe… en één medicijn proberen zit wel een heel grote wereld he? Waarom wordt dat opgelegd van buitenaf? Wij worden het niet eens. Jij praat vanuit het arts zijn, ik vanuit de beleving als patiënt. En helaas besef ik me al te goed, dat zeker in de psychiatrie die werelden heel (veel té) ver uit elkaar liggen…

3 likes

De patiënt mag voor zichzelf bepalen dat het genoeg geweest is, maar vanwege de mogelijkheid dat een andere behandeling alsnog zou kunnen aanslaan, kan de arts besluiten niet in het verzoek mee te gaan. Niet per se omdat hij/zij het lijden niet ondragelijk acht, maar omdat de situatie nog kan veranderen en hij/zij het zichzelf waarschijnlijk niet kan vergeven hierin fouten te maken. Plus dat je dan problemen krijgt bij de beoordeling achteraf. Of geef ik nu niet echt antwoord op je vraag? Wat ik in ieder geval probeer te zeggen is dat je als individu bepaalde keuzes/wensen kunt hebben, maar bij deze betrek je er anderen in (een arts), dus die heeft ook het recht het niet te doen.

Als je een depressie hebt dan beïnvloed dit je denkwijze. Dus als je niet over jezelf kan beschikken wanneer je bijv. dement bent, kun je dat dan wel wanneer je een erg zware depressie hebt? (Ik weet het oprecht niet, als ik voor mezelf kan spreken toen ik een depressie had: zeker niet.)

Maar ja stel je ‘gesteldheid’ is blijvend, dan kun je met de huidige wetgeving dus nooit kiezen voor euthenasie. Ik vind dat niet fair, maar ik heb ook geen idee hoe je het anders zou moeten regelen.

1 like

Toen ik depressief was geloofde ik ook dat dingen over mezelf en anderen echt waar waren waarvan ik achteraf kan zeggen dat het de ziekte was. Ik denk dat je tijdens een episode inderdaad niet echt toerekeningsvatbaar bent. Maar uitbehandeld zijn als depressieve (of anderszins mentale) patient is natuurlijk iets anders en lijkt me echt de hel. Dan is er denk ik wel aanwijsbaar sprake van uitzichtloos lijden.

Toen Joost Zwagerman zichzelf doodde las ik iets over een oude vriend van hem die euthanasie heeft gekregen omdat hij uitbehandeld was voor depressie. Dat raakte me toen enorm. Ik ben zelf vrij goed bovengekomen (hoewel het altijd op de loer ligt denk ik), maar het idee om voor altijd opgesloten te zitten in een depressie, en dat dat dus niet alleen je eigen beeld is maar écht de situatie, lijkt me afschuwelijk. Maar goed in die gevallen is euthanasie natuurlijk mogelijk. Ik denk wel dat het goed is dat er een checklist is van behandelingen die gedaan moeten worden voor euthanasie aan de orde is.

En ja dit is al gezegd en is heel bot maar wel waar: uit het leven stappen kan altijd (als je daar fysiek nog toe in staat bent. Mijn schoonvader die ik eerder noemde kan dat weer niet).

2 likes

Ja inderdaad, ik had moeten zeggen ‘dat kan niet zo ‘gemakkelijk’ als wanneer je wel wilsbekwaam bent.’ Maar in de praktijk merk ik in ieder geval dat het veel vaker niet dan wel gebeurt. Is dat jouw ervaring ook?

Ik ben in ieder geval blij dat ik die volmacht heb getekend, ook al weet ik dat een arts er niet naar hoéft te luisteren.

Ik heb het meegemaakt dat een vrouw met beginnende dementie euthanasie heeft gekregen. Is een aantal jaar geleden, was toen nog leerling verzorgende en vond het als ‘buitenstaander’ toen ontzettend heftig. En nog wel als ik er aan terug denk terwijl ik inmiddels zoveel overlijdensgevallen heb meegemaakt, is dat er een die wel is blijven hangen. Heeft indruk gemaakt. Ik ben nog steeds voor euthanasie, maar zie het nu een stuk minder zwart wit als daarvoor.

1 like