Het eerste ‘feit’ over stikstof is al niet waar: “Stikstof is onmisbaar voor de natuur, planten hebben het nodig. Maar te véél stikstof in de bodem is wél een probleem. Planten die van stikstof houden (zoals brandnetels, bramen en gras), groeien daardoor veel sneller en overwoekeren de planten die minder stikstof nodig hebben (bijvoorbeeld heide, maar ook zeldzame planten in natuurgebieden). Daardoor verdwijnen niet alleen planten, maar ook de insecten en vlinders die van die planten leven. Te veel stikstof zorgt dus voor minder plant- en diersoorten: de biodiversiteit neemt af, de natuur ‘verarmt’. Het evenwicht in de natuur (ecosysteem) raakt verstoord. In sloten, plassen en meren zorgt te veel stikstof voor veel algengroei, waardoor er minder zuurstof in het water zit en er geen waterplanten en vissen in kunnen leven. (…) De bodem kan door te veel stikstof ook verzuren: daardoor verdwijnen de planten die niet tegen een zure omgeving kunnen. Bovendien kan een zure bodem minder goed mineralen als calcium en magnesium vasthouden. Dat zijn belangrijke voedingsstoffen voor planten. Een zure bodem bevat ook minder kalk, wat uiteindelijk een probleem kan zijn voor de vogels die daar leven. Uit onderzoek onder koolmezen is bijvoorbeeld gebleken dat die in bepaalde gebieden zwakke botten hebben doordat er te weinig kalk in hun voedsel zit.” (Milieudefensie, Stikstof - alles wat je moet weten | Milieu Centraal)
Er is zeker een verschil tussen ammoniak en stikstofoxiden, maar het is allebei schadelijk voor de natuur en de gezondheid. Ammoniak slaat vooral in de directe omgeving neer, wat een probleem wordt als intensieve veehouderij en natuurgebieden dichtbij elkaar liggen, zoals in een dichtbevolkt land als Nederland. Sowieso is het wel lekker makkelijk om te wijzen van ‘ja maar NOx is een giftig gas en dat produceren wij niet!!’ terwijl dit plaatje denk ik wel genoeg zegt:
Het tweede punt is irrelevant, er ligt een uitspraak van de Raad van State dat de eerdere regelgeving op het gebied van stikstof niet geschikt is en dat met deze regels niet voldaan wordt aan de Europese regelgeving op het gebied van bescherming en instandhouding van de natuur (Raad van State: Nederlandse aanpak stikstof deugt niet).
Jan Willem Erisman is voorstander van reductie van stikstofuitstoot door extensivering van de landbouw (Samenvatting), dus ik snap niet helemaal waarom ze hem aanhalen? Hij zegt wel dat met een goede gebiedsgerichte aanpak en het vooral opkopen van piekbelasters emissiereductie van 50% waarschijnlijk niet nodig is, maar zegt ook “Hierbij gaan we ervan uit dat alle andere sectoren die bijdragen aan de overschrijding hun deel ook reduceren tot nul, dus verkeer, industrie, bouw, energie, maar ook buitenland” (Ontspannen Nederland, Samenvatting).
Ook erkent hij dat er gebieden zullen zijn waar de stikstofuitstoot met 66% naar beneden zal moeten, wat volgens zijn berekeningen vooral zou moeten door het uitkopen van piekbelasters in bepaalde gebieden. Daar was de overheid zelf ook al achter: “De onderzoeksmethode is simpel: veehouderijen die het meeste stikstof uitstoten en waarvan de dieren het minste geld kosten, worden het eerst opgekocht. In de berekening van Financiën blijkt de stikstofcrisis op te lossen door de 10 procent grootste uitstoters uit de landbouw op te kopen” en “Vooral opkoop van bedrijven dicht bij kwetsbare natuurgebieden in Gelderland zou volgens de berekeningen zeer effectief zijn om stikstofuitstoot te verminderen.” (NRC, Ministerie Financiën: stikstofcrisis kan voor de helft goedkoper worden opgelost - NRC)
Punt vier is zo dom, daar ga ik niet eens verder op in.
Punt vijf vind ik wel grappig, want Erisman, die ze bij punt drie nog zo blij aanhalen, is helemaal niet ontevreden over de modellen van het RIVM: “Het stikstofbeleid moet met modellen en metingen sámen onderbouwd worden. Met alleen meten kun je niet alle stikstofuitstoot in kaart brengen, gezien de enorme hoeveelheid bronnen en de ruimtelijke variatie daarin. Metingen zijn wel essentieel om de modellen goed te evalueren. Dat is ook gebeurd: metingen hebben afdoende aangetoond dat het model correcte uitkomsten geeft.” (Universiteit Leiden, Jan Willem Erisman over de stikstofcrisis: ‘Het meetmodel werkt, maar de minister haalt er te hoge reductiedoelen uit’ - Universiteit Leiden).
Het rapport Dwingelderveld (https://edepot.wur.nl/328849) is overigens amper een rapport te noemen, het is een masterscriptie uit 2012 waarin de steekproef uit maar vijf boeren bestond. Relevante kritiek op dit ‘rapport’: https://open.overheid.nl/repository/ronl-9212a191-e964-4534-bec6-18e408e525a7/1/pdf/beantwoording-kamervragen-over-het-rapport-nitrogen-deposition-and-ammonia-concentrations-in-the-dwingelderveld-as-affected-by-surrounding-dairy-farms.pdf.
Daarnaast wordt ook niet alle ammoniak door de lucht verplaatst: “Een deel van de stikstof belandt rechtstreeks in de grond, bijvoorbeeld door het uitrijden van mest of als dieren in de wei staan. Als de bemesting meer is dan de planten op kunnen nemen, kan de stikstof makkelijk uitspoelen. Het wordt dan meegevoerd naar het grond- of oppervlaktewater.” (Milieudefensie, Stikstof - alles wat je moet weten | Milieu Centraal).